ನವರಾತ್ರಿಯು ಹಿಂದೂ ಧರ್ಮದ ಪ್ರಮುಖ ಹಬ್ಬವಾಗಿದೆ. ಇದನ್ನು ವಿಶೇಷವಾಗಿ ದುರ್ಗಾ ದೇವಿಯ ಆರಾಧನೆಗಾಗಿ ಆಚರಿಸಲಾಗುತ್ತದೆ. ಈ ಹಬ್ಬದಲ್ಲಿ ಭಕ್ತರು ಒಂಬತ್ತು ದಿನಗಳ ಕಾಲ ದುರ್ಗೆಯನ್ನು ವಿವಿಧ ರೂಪಗಳಲ್ಲಿ ಪೂಜಿಸುತ್ತಾರೆ. ಪ್ರತಿದಿನ ಒಂದು ನಿರ್ದಿಷ್ಟ ದೇವತೆಯನ್ನು ಪೂಜಿಸಲಾಗುತ್ತದೆ ಮತ್ತು ಈ ದಿನಗಳು ತಮ್ಮದೇ ಆದ ಮಹತ್ವವನ್ನು ಹೊಂದಿವೆ. ನವರಾತ್ರಿಯ ಐದನೇ ದಿನದಂದು (ಅಕ್ಟೋಬರ್ 7) ಸ್ಕಂದಮಾತೆಯನ್ನು ಪೂಜಿಸಲಾಗುತ್ತದೆ. ನವರಾತ್ರಿ ದಿನ 5ರಂದು ಸ್ಕಂದಮಾತಾ ಪೂಜೆ ವಿಧಿ, ಶುಭ ಸಮಯ, ಕಥೆ, ಮಂತ್ರ ಎಲ್ಲದರ ಬಗ್ಗೆ ತಳಿಯೋಣ.
ಸ್ಕಂದಮಾತೆಯ ಸ್ವರೂಪ ಮತ್ತು ಪ್ರಾಮುಖ್ಯತೆ:-
ಸ್ಕಂದಮಾತೆ ದೇವ ಕಾರ್ತಿಕೇಯನ ತಾಯಿಯಾಗಿದ್ದಾಳೆ. ಈಕೆ ಯುದ್ಧ ಮತ್ತು ವಿಜಯದ ದೇವತೆಯಾಗಿ ಪೂಜಿಸಲ್ಪಡುತ್ತಾಳೆ. ಸ್ಕಂದಮಾತೆಯ ರೂಪ ತುಂಬಾ ಶಾಂತ ಮತ್ತು ಪ್ರೀತಿಯಿಂದ ಕೂಡಿದೆ. ಸ್ಕಂದಮಾತೆಯನ್ನು ತನ್ನ ಮಗುವಾದ ಕಾರ್ತಿಕೇಯನೊಂದಿಗೆ ಚಿತ್ರಿಸಲಾಗಿದೆ. ಸ್ಕಂದಮಾತೆಯನ್ನು ಪೂಜಿಸುವುದರಿಂದ ಭಕ್ತರು ಸುಖ, ಸಮೃದ್ಧಿ ಮತ್ತು ಶಾಂತಿಯನ್ನು ಪಡೆಯುತ್ತಾರೆ. ಸ್ಕಂದಮಾತೆಯ ಆರಾಧನೆಯಿಂದ ಮಾನಸಿಕ ಒತ್ತಡ ಕಡಿಮೆಯಾಗುವುದಲ್ಲದೆ ಜೀವನದಲ್ಲಿ ಸಕಾರಾತ್ಮಕತೆ ಹೆಚ್ಚುತ್ತದೆ.
ಸ್ಕಂದಮಾತಾ ಪೂಜೆ ವಸ್ತುಗಳ ಪಟ್ಟಿ:-
ಸ್ಕಂದಮಾತೆಯ ಪೂಜೆಗೆ ಈ ಕೆಳಗಿನ ಸಾಮಗ್ರಿಗಳು ಬೇಕಾಗುತ್ತವೆ:
ನೀರು, ಅಕ್ಕಿ, ಹೂವುಗಳು (ವಿಶೇಷವಾಗಿ ಬಿಳಿ ಹೂವುಗಳು), ತುಪ್ಪ ಅಥವಾ ಎಣ್ಣೆ ದೀಪ, ಧೂಪದ್ರವ್ಯಗಳು, ಸಿಹಿತಿಂಡಿಗಳು, ಹಣ್ಣುಗಳು (ವಿಶೇಷವಾಗಿ ಹಣ್ಣುಗಳು ಅಥವಾ ಪೇಡಗಳು), ವೀಳ್ಯದೆಲೆಗಳು ಮತ್ತು ಅಡಿಕೆ, ತೆಂಗಿನಕಾಯಿ, ಕರ್ಪೂರದಿಂದ ತುಂಬಿದ ಕಲಶ.
ಸ್ಕಂದಮಾತಾ ಪೂಜಾ ವಿಧಾನ:-
ಸ್ಕಂದಮಾತೆಯ ಪೂಜಾ ವಿಧಾನ ಸರಳ ಮತ್ತು ಸುಲಭ. ಇದನ್ನು ಈ ಕೆಳಗಿನಂತೆ ಮಾಡಬಹುದು:
*ಮೊದಲನೆಯದಾಗಿ, ನೀವು ಪೂಜೆ ಮಾಡಲು ಸ್ವಚ್ಛವಾದ ಸ್ಥಳವನ್ನು ಆರಿಸಿಕೊಳ್ಳಿ. ಅಲ್ಲಿ ಮಾತೃದೇವತೆಯ ವಿಗ್ರಹ ಅಥವಾ ಚಿತ್ರವನ್ನು ಸ್ಥಾಪಿಸಿ.
*ಪೂಜೆಯ ಮೊದಲು ಕಲಶವನ್ನು ಸ್ಥಾಪಿಸಿ. ಕಲಶದ ಸುತ್ತಲೂ ಅಕ್ಕಿ ಇರಿಸಿ ಮತ್ತು ಅದರಲ್ಲಿ ಸ್ವಲ್ಪ ನೀರು ತುಂಬಿ.
*ದೀಪವನ್ನು ಹಚ್ಚಿ ಅದರ ಬೆಳಕಿನಿಂದ ಇಡೀ ಸ್ಥಳವನ್ನು ಬೆಳಗಿಸಿ.
*ತಾಯಿಗೆ ಬಿಳಿ ಹೂವುಗಳ ಮಾಲೆಯನ್ನು ಹಾಕಿ. ಯಾಕೆಂದರೆ ಸ್ಕಂದಮಾತೆಗೆ ಬಿಳಿ ಹೂವುಗಳೆಂದರೆ ತುಂಬಾ ಇಷ್ಟ.
*ತಾಯಿಗೆ ಹಣ್ಣುಗಳು ಮತ್ತು ಸಿಹಿತಿಂಡಿಗಳನ್ನು ನೈವೇದ್ಯವಾಗಿ ಅರ್ಪಿಸಿ.
*ಪೂಜೆಯ ಸಮಯದಲ್ಲಿ ಸ್ಕಂದಮಾತೆಯ ಮಂತ್ರಗಳನ್ನು ಪಠಿಸಿ.
*ಕೊನೆಗೆ ಮಾತೆಯ ಆರತಿಯನ್ನು ಮಾಡಿ ಎಲ್ಲಾ ಭಕ್ತರಿಗೆ ಪ್ರಸಾದವನ್ನು ವಿತರಿಸಿ.
ಸ್ಕಂದಮಾತೆ ಕಥೆ:
ತಾರಕಾಸುರನೆಂಬ ರಾಕ್ಷಸ ಕಠಿಣ ತಪ್ಪಸ್ಸು ಮಾಡಿ ಬ್ರಹ್ಮ ದೇವನಿಂದ ಅಮರತ್ವದ ವರವನ್ನು ಪಡೆಯುತ್ತಾನೆ. ಬ್ರಹ್ಮ ದೇವನು ಬ್ರಹ್ಮಾಂಡದಲ್ಲಿ ಪ್ರತಿಯೊಂದು ಜೀವಿಯು ಒಂದಲ್ಲಾ ಒಂದು ದಿನ ನಾಶವಾಗಲೇಬೇಕು ಎನ್ನುವ ಕಹಿ ಸತ್ಯವನ್ನು ಹೇಳುತ್ತಾನೆ. ಆಗ ಬ್ರಹ್ಮನ ಬಳಿ ತಾರಕಾಸುರ ತಾನು ಸಾಯುವುದಾದರೆ ಶಿವನ ಮಗನಿಂದ ಮಾತ್ರ ಸಾಯುವ ವರ ಬೇಡಿದನು. ಶಿವ ಮದುವೆ ಆಗುವುದಿಲ್ಲ ಎನ್ನುವ ವಿಶ್ವಾಸದಲ್ಲಿ ತಾರಕಾಸುರನಿದ್ದನು.
ವರ ಪಡೆದ ಖುಷಿಯಲ್ಲಿ ತಾರಕಾಸುರ ಜನರಿಗೆ ಹಿಂಸೆ ನೀಡಲು ಆರಂಭಿಸಿದ. ಇದರಿಂದಾಗಿ ಜನರು ಶಿವನ ಬಳಿ ಹೋಗಿ ಆತನನ್ನು ಸಂಹಾರ ಮಾಡುವಂತೆ ಬೇಡಿದರು. ಆಗ ಶಿವ ಪಾರ್ವತಿಯನ್ನು ಮದುವೆಯಾಗುವ ಮೂಲಕ ಕಾರ್ತಿಕೇಯನಿಗೆ ಜನ್ಮ ನೀಡಿದರು. ಕಾರ್ತಿಕೇಯ ಮುಂದೆ ತಾರಕಾಸುರನನ್ನು ಸಂಹಾರ ಮಾಡುತ್ತಾನೆ. ಅಂದಿನಿಂದ ನವರಾತ್ರಿಯ ಐದನೇ ದಿನ ಸ್ಕಂದಮಾತೆಯನ್ನು ಪೂಜಿಸಲಾಗುತ್ತದೆ.
ಸ್ಕಂದಮಾತೆಯ ಮಂತ್ರಗಳು:-
ಸ್ಕಂದಮಾತೆಯ ಆರಾಧನೆಯ ಸಮಯದಲ್ಲಿ ಈ ಕೆಳಗಿನ ಮಂತ್ರಗಳನ್ನು ಪಠಿಸುವುದು ವಿಶೇಷವಾಗಿ ಫಲಪ್ರದವಾಗಿದೆ:
ಸ್ಕಂದಮಾತಾ ಸ್ತೋತ್ರ:
ಓಂ ದೇವೀ ಸ್ಕಂದ ಮಾತಾಯೈ ನಮಃ ।
ಸ್ಕಂದಮಾತೆ ಮಂತ್ರ:
ಹ್ರೀಂ ಕ್ಲೀಂ ಸ್ವಾಮಿನ್ಯೈ ನಮಃ
ಸ್ಕಂದಮಾತೆಯ ಧ್ಯಾನ ಮಂತ್ರ:
ಓಂ ಜಯಂತಿ ಮಂಗಲಾ ಕಾಲೀ ಭದ್ರಕಾಲೀ ಕಪಾಲಿನೀ ।
ದುರ್ಗಾ ಕ್ಷಮಾ ಮಹಾಕ್ರಾಂತಿ, ಚಂದ್ರಕಾಂತ ಮಹಾಕ್ರಾಂತಿ.
ಸ್ಕಂದಮಾತೆಯ ಆರಾಧನೆಯ ಮಂತ್ರ:
ಓಂ ಐಂ ಹ್ರೀಂ ಕ್ಲೀಂ ಸ್ಕಂದಮಾತಾಯ ನಮಃ
ಮಾತಾ ಸ್ಕಂದಮಾತೆಯ ಸ್ತುತಿ ಮಂತ್ರ:
ಅಥವಾ ದೇವೀ ಸರ್ವಭೂತೇಷು ಮಾಂ ಸ್ಕಂದಮಾತಾ ಸಂಸ್ಥೆಯಾಗಿ ।
ನಮಸ್ತೇಸ್ಯಾಯೇ ನಮಸ್ತೇಸ್ಯಾಯೇ ನಮಸ್ತೇಸ್ಯಾಯೇ ನಮೋ ನಮಃ॥
ಸ್ಕಂದಮಾತೆಯ ಪ್ರಾರ್ಥನೆ ಮಂತ್ರ:
ಸಿಂಹಾಸನಾಗತಾ ನಿತ್ಯಂ ಪದ್ಮಂಚಿತ್ ಕರ್ದ್ವಯಾ ।
ಈ ಮಂತ್ರಗಳನ್ನು ಪಠಿಸುವುದರಿಂದ ಮನಸ್ಸನ್ನು ಸ್ಥಿರಗೊಳಿಸುತ್ತದೆ ಮತ್ತು ಶಾಂತಗೊಳಿಸುತ್ತದೆ, ಇದು ಪೂಜೆಯ ಹೆಚ್ಚಿನ ಫಲಿತಾಂಶಗಳನ್ನು ನೀಡುತ್ತದೆ.
ಸ್ಕಂದಮಾತೆಯ ಅರ್ಪಣೆ
ಸ್ಕಂದಮಾತೆಗೆ ಆಹಾರವನ್ನು ಅರ್ಪಿಸುವಾಗ, ಆಹಾರವನ್ನು ಶುದ್ಧ ಮತ್ತು ತಾಜಾ ಹಣ್ಣುಗಳು ಮತ್ತು ಸಿಹಿತಿಂಡಿಗಳಿಂದ ತಯಾರಿಸಬೇಕೆಂದು ತಿಳಿದಿರಿ. ಕಚ್ಚಾ ಹಣ್ಣುಗಳು – ಬಾಳೆಹಣ್ಣುಗಳು, ಸೇಬುಗಳು, ದಾಳಿಂಬೆ ದೇವಿ ಮುಂದಿಡಿ.
